Een geweldige keuken moet niet alleen mooi zijn, maar ook garant staan voor de beste 'arbeidsvoorwaarden'. In het ideale geval zijn de functionele gebieden voor koken, spoelen en bevoorrading ineen driehoek ingedeeld. Als vuistregel voor de afstand tussen de zones geldt de dubbele armlengte.
Hoe die driehoek er concreet komt uit te zien en of dat wel uitvoerbaar is, hangt af van de omstandigheden in de ruimte. Een goed geplande keuken houdt tevens rekening met de wensen van de bewoner, diens kook- en leefgewoonten en de benodigde bergruimte. Het doel moet zijn om de beschikbare plaats optimaal te gebruiken en - indien mogelijk - in een woonomgeving vorm te geven. Daarvoor bestaan verschillende keukenvormen.
Het keukenblok
Een eenvoudig keukenblok is ideaal voor single-huishoudens en kleine, smalle ruimten. Er is minstens drie meter nodig om aan de lange kant alle belangrijke functies onder te brengen. Voor een maximum aan waardevolle bergruimte moeten tevens hoge kasten en hangkasten worden ingepland. Extra tip: Gebruik ook het sokkelgebied! Hiervoor bestaan speciale laden en planken. Het blok is de in vergelijking voordeligste variant om een eenvoudige keuken vorm te geven. Het biedt echter ook weinig ruimte en de plaats voor verwerking is beperkt. Daarom is het des te belangrijker om na te denken over de eisen waaraan de ruimte minimaal moet voldoen.
Keukenmet twee blokken
Als minstens 8 vierkante meter beschikbaar is, wordt het al een stuk gemakkelijker. Hier kun je een tweede blok inplannen. De afstand tussen de tegenover elkaar staande kasten moet ten minste 120 centimeter zijn. Daarmee is het zeker dat u laden en deuren gemakkelijk kunt openen en dat deze niet in het gedrang komen. Hangkasten en ook hoge kasten kunt u in een keuken met twee blokken het beste aan één kant plannen. Anders ziet het resultaat er overvol uit.
De L-keuken
Als alternatief en waar dat mogelijk is, kunt u de kasten ook in een hoek indelen. Het voordeel van zo'n L-keuken: Deze past in vrijwel elke middelgrote ruimte en is een stijlvoorbeeld voor de werkdriehoek. In een open plattegrond kan de L-vorm de functie van een ruimteverdeler overnemen, als één kant vrij wordt gepland. Als minstens 12 vierkante meter beschikbaar is, wordt ook het creëren van een eethoek makkelijker. In elk geval is het belangrijk dat in de hoek geen ruimte wordt verspild. Afhankelijk van de locatie van de aansluitingen kunt u nadenken over een geschikte spoelbak. Of u kiest een kast die de hoek efficiënt en ergonomisch gebruikt, zoals bijvoorbeeld Le Mans. Dat geldt overigens ook voor de volgende keukens met U- en G-vorm.
De U-vorm
Voor vierkante ruimten vanaf circa 10 vierkante meter is de U-vorm geschikt. Deze is ideaal voor ergonomisch werken met korte routes. Daarvoor is minimaal 120 centimeter ruimte nodig tussen de tegenover elkaar staande blokken. Anders gezegd: De minimale breedte van de ruimte moet 2,40 meter zijn, maar drie meter is mooier. Dan is er veel speelruimte voor het ontwerp. In open ruimten kan met een U bijvoorbeeld een ruime woonkeuken worden gepland. De vrijstaande poot is geschikt voor een eetruimte of een bar. De planning is op zich gesloten, bijna een ruimte in een ruimte, maar toch ook uitnodigend en communicatief. Onze tip voor een betere bewoonbaarheid: De U-vorm biedt met talrijke onderkasten veel bergruimte. Daarom moeten hoge kasten altijd aan één kant worden gepland. Ook met hangkasten kunt u spaarzamer zijn, om de planning niet "dood te slaan". Juist bij open plattegronden zijn overgangen naar de woning belangrijk, bijvoorbeeld in de vorm van verlichte vitrines of open planken.
De G-keuken
De bijzondere vorm van de U-keuken is de G, want hier wordt nog een miniblok naar binnen toegevoerd dat bijvoorbeeld geschikt is als eetplek. Een G-vorm vereist veel ruimte en is ideaal voor gezinskeukens en voor gezamenlijk koken in een grote, liefst open ruimte. Voorwaarde, overigens net als bij de U, is: Er is genoeg vrije wandruimte zonder deuren.
Eilandkeuken
Eilanden nemen de meeste plaats in met minstens 15 vierkante meter. Rondom is minimaal 80 centimeter benodigd voor voldoende bewegingsvrijheid. Sluiten de kasten als "schiereiland" op een muur aan, dan is de behoefte aan ruimte iets kleiner. In de open woonkeuken is een eiland een mooie en tegelijk praktische blikvanger. U kunt een eiland combineren met andere keukenvormen, bijvoorbeeld met een blok. In dat geval hebt u weer een minimale afstand van 120 centimeter nodig. Net als bij vrij in de ruimte stekende elementen van een U- of G-keuken geldt: Wilt u bijvoorbeeld het kookgebied op het eiland plaatsen - wat heel communicatief is - dan moeten de aansluitingen daarvoor worden voorbereid of verlegd. Denk ook aan de afzuigkap, bijvoorbeeld in de vorm van een in het blok ingebouwde ventilator, en vergeet de lichtbron niet!
Veel plezier gewenst bij het ontwerpen!